“BURGAS VE KIRKLARELİ SINIR BÖLGESİNDE BİYOLOJİK ATIKLARIN YÖNETİMİ İLE İLGİLİ KAPASİTE GELİŞTİRME”
Proje Adı: Burgas ve Kırklareli sınır bölgesinde biyolojik atıkların yönetimi ile ilgili kapasite geliştirme.
Project Name: Capacity building for biodegradable waste management in the cross border region of Burgas and Kirklareli.
Öncelik alanı: Yaşam kalitesinin yükseltilmesi. Müdahale alanı: Doğal kaynakların, kültürel ve tarihi mirasın sürdürülebilir kullanımı için kapasite geliştirme.
Kontrat Numarası: PД-02-29-140/28.03.2013
Başvuru Numarası:2007CB16IPO008-2013-3-025
Projenin Sözleşme Tarihi: 29.03.2013
Projenin Uygulandığı Yerler:
Türkiye ve Bulgaristan’daki
Kırklareli ve Burgas illeri
Proje Uygulama Süresi: 12 Ay
Projede Yer Alan Kurumlar Proje Lideri
Burgas Belediyeler Birliği Proje Ortağı
Kırklareli Ziraat Odası Başkanlığı
PROJE BÜTÇESİ
126 812,58 Euro (Proje bütçesinin %85’i Avrupa Birliği, %15’i Ulusal İşbirliği tarafından finanse edilmiştir.
Projenin hedef grupları ve nihai yararlanıcılar: Yerel ve bölgesel yetkililer, hedef bölgedeki nüfus, sınır bölgesinde bulunan 20 yerleşim yerindeki aileler, toplum kuruluşları, iş dünyası.,
Özel hedefler:
• Ayrıştırılan biyo-atıkları ayırarak ve değerlendirerek çevrenin korunması ile ilgili imkanlar hakkında sınır bölgesindeki nüfusun bilinçlendirilmesi.
• Sınır bölgesindeki ilgili ülkelerde, evsel kompost yapım tekniklerinin kullanımı için gerekli kapasiteyi (gücü) oluşturmak.
• Bölgedeki iki ülkenin çevre kuruluşları arasındaki, geri dönüşümlü atıkların sürdürülebilir yönetimi alanındaki işbirliğini geliştirerek daha iyi seviyeye getirmek.
29.03.2013 tarihinde başlayan “Burgas ve Kırklareli sınır bölgesinde biyolojik atıkların yönetimi ile ilgili kapasite geliştirme” projesi çerçevesinde aşağıdaki faaliyetler yürütülmüş olup 28.03.2014 tarihinde sona ermiştir.
Hedef bölgede yaşayan vatandaşlara bilgilendirme broşürleri dağıtıldı ve anket yapıldı. Anket ile insanların kompost yapım işlemi hakkında tutumları belirlendi. Evsel ve bahçe atıklarını evsel atıklardan ayırmak için istekli olup olmadıklarını tespit edildi.
Bu çerçevede Kırklareli bölgesinde 100 anket dolduruldu. Burada yapılan fizibilite çalışması, bölgedeki atık yönetimi ile ilgili ana problemler ortaya çıkarıldı. Bu çalışma kapsamında 40 yerleşim yeri ve Kırklareli bulunmaktaydı. Bölgenin ana geçim faaliyetleri tarım ve hayvancılıktır. Bahçe ve hayvansal atıklar kontrolsüz bir şekilde atılmaktadır. Bölge, kompost yapım işleminin uygulanması için yeterli şartlara ve potansiyele sahiptir. Söz konusu şartlar, yasal gereksinimlerle düzenlenmeli, hali hazırda var olanlar ise Avrupa mevzuatına uyumlu hale getirilmelidir.
Burgas ve Kırklareli’ndeki biyo-atıkların yönetimi ile ilgili problemler benzerdir. İnsanlar, biyo-atıklarını kompostlamak eğilimindedirler; bu konuda olumlu tutum sergilemişlerdir. Her iki ülke insanının ortak sıkıntısı, konuyla ilgili bilgi eksikliğidir. Ayrıca, bu işlemi yapmak için motivasyonları yoktur, çünkü bu işten her hangi mali bir yararın olmayacağını düşünmektedirler.
Tamamlanan anket sonuçları neticesinde, eğitim sunumları hazırlandı ve eğitim sunumları insanların biyo-atıkları, genel evsel atıklardan ayırmaları ve amaçlanan bölgede evsel kompostlama işleminin uygulanmasını motive edecek konuları dahil etmemize imkan sağlandı.
Evsel kompostlama sistemlerini kullanmaları ile ilgili ailelere eğitim verilmesi.
Kırklareli bölgesinde 10 eğitim semineri düzenlendi ve 248 kişiye, proje ile ilgili eğitim ve bilgilendirici materyal dağıtıldı. Eğitimler aşağıdaki yerleşim yerlerinde yapıldı:
Kırklareli’nde; 22 ve 29 Ocak, 5 ve13 Şubat 2014.
Üsküp’te; 11 Şubat 2014
Karıncak’ta; 20 Şubat 2014
Deveçatak’ta; 21 Şubat 2014
Kızılcıkdere’de; 28 Şubat 2014
Kavaklı’da; 4 Mart 2014
İnece’de; 4 Mart 2014
Eğitim konuları, Burgas ve Kırklareli’nde yapılan fizibilite çalışmalarının önerileri ile uyumlu olmuştur. Proje ekibi ve katılımcılar arasında diyalog oluşturmaya çalışılmıştır. İnsanlar, atıkları ayrıştırma deneyimlerini paylaştılar. Aynı zamanda, atıkların bertaraf edilmesi, çöp ücreti vb. ile ilgili problemlerini de dile getirdiler. Bazı vatandaşlar, atıklarını ayrıştırma konusunda gerekli motivasyona sahip olmadıklarını, sarf edilen gayretlerin olumlu bir sonuç doğuracağından emin olmadıklarını dile getirdiler. Bundan dolayı, evsel ve bahçe atıklarının ayrıştırılma sonucu kendilerine sağlayacakları yararlar konusunda onları ikna etmeye çalışıldı. Sunumlarımızdaki teorik bilginin dışında, kaliteli kompost elde etmek için pratik önerilerde de bulunuldu.
Hedef gruplarına yönelik, Kırklareli’nde projenin ve finansman programının tanıtımı ile ilgili faaliyetler organize edildi ve gerçekleştirildi.
Proje kapsamında iki toplantı düzenlendi. Birincisi toplantını amacı; medya ve hedef grupları, proje uygulaması ve faaliyetler hakkında bilgilendirmekti. İkinci veya final toplantısında ise, medyaya elde edilen sonuçlar ve sağlanan veriler konusunda bilgi verildi.
04.07.2013 tarihinde, Burgas şehrinde, “Burgas şehri yerel yönetimler bölge forumu” düzenlendi. Foruma, belediyelerin, RİOSV-in atık yönetim uzmanları katıldı, bölgedeki NPO’ların temsilcileri iştirak etti. Proje, katılımcılara tanıtıldı, atık yönetimi sürecinde belediye yönetimlerinin karşısına çıkacak olan zorluklar ele alındı.
13.12.2013 tarihinde, Kırklareli’nde Uzman forumu düzenlendi. Bu forum, atık yönetimi alanında, her iki taraf için deneyim, tecrübe alış verişi ve iyi uygulamalar paylaşımı açısından yararlı oldu. Foruma, Türk ve Bulgar Atık yönetimi uzmanları katıldı. Atıklar alanında hedef bölgede bulunan belediyelerin karşı karşıya kalacakları problemler dile getirildi, öncelikler ve amaçlar belirlendi. Bulgar grubu temsilcileri iyi uygulamaları, alınan dersleri ve bundan başka ülkenin Avrupa Birliğine girdikten sonra yapılan değişiklikleri paylaşmışlardır.
19.03.2014 ve 20.03.2014 tarihlerinde, her iki sınır bölgesi arasında, “Eğitim turu (Study tour)” – tecrübe ve iyi uygulamalar paylaşılmıştır. Türk temsilciler, kompostlama cihazı dağıtılan bazı yerleşim yerlerini ziyaret etmiş ve evsel kompostlama sisteminin kullanım imkanları ile tanışmışlardır.
21.03.2014 tarihinde, Burgas şehrinde Sınır bölgesi konferansı düzenlendi. Bu konferansta, proje sonuçları ve elde edilen bilgiler sunuldu.
Proje kapsamında hazırlanan bilgilendirici malzemeler aşağıdaki gibidir:
• Bilgi sayfası – Bulgarca ve Türkçe;
• Bilgi sayfası “Kompostlama – kolay ve pratik“ – Bulgarca ve Türkçe;
• Afiş – Bulgarca ve Türkçe;
• Broşür “Doğa sevgisi ile kompostlama” – Bulgarca ve Türkçe;
• “Evsel Kompostlama Rehberi” – Bulgarca ve Türkçe;
• Kompostlama sürecini görsel olarak açıklayan video klip.